*جایگاه رود نیل در تمدن مصر*
موقعیت جغرافیایی مصر و رود عظیم نیل عامل تعیین کننده در شکل گیری تمدن مصر بوده است . رود نیل تنها منبع آب مصر از کوه هایی در مرکز قاره آفریقا سرچشمه میگیرد و درنهایت به دریای مدیترانه میریزد وجود باتلاقهای گسترده در دلتای نیل و همچنین آبشارهای صخره ای در جنوب اتصال مستقیم از شمال به جنوب و یا جنوب به شمال را از طریق کشتی قطع میکرد (نه در شمال و نه در جنوب  کشتی نمیتوانست لنگر بیندازد) این ویژگی کشتی رانی را فقط در داخل نیل و صرفا برای ساکنان مصر هموار میکرد و از طرفی غرب و شرق  رود نیل را بیابانهای صعب العبوری  فرا گرفته بود که ارتباط سایر اقوام را با مصریان بسیار دشوار میکرد . همه این خصوصیات حملات غارتگرانه را دفع میکرد و باعث میشد مصریان با شرایط بسیار مساعد به ساخت تمدنی بزرگ اقدام کنند .تمدنی که پا را از شکل ابتدایی زندگی و بدوی گری فراتر نهاده و بنای یک جامعه با خصوصیات دانش مابانه را فراهم کرد.
با آب شدن برف در کوهها و جاری شدن آب در بستر رودخانه ،  نیل طغیان میکرد و این طغیان منجر به ایجاد لایه هایی از گل سیاه حاصلخیز میشد و کشاورزی در بستر این خاک رونق میگرفت مصریان باستان در سالهای 5500 تا 3100 پیش از میلاد سیستم پیچیده آبیاری ابداع کردند که به وسیله حوضچه هایی در زمین حفر میشد با این سیستم سیلاب ها مهار و آب ذخیره میشد و به وسیله مجراهایی به زمین های دوردست تر منتقل میشد کشاورزی در مصر بدین ترتیب رونق فراوان گرفت و مازاد غذا منجر به ایجاد حرفه های دیگری مثل سفالگران ،صنعتگران ، بافندگان ، فلزکاران  و… شد. این مشاغل از طریق مبادله پایاپای به تجارت میپرداختند دره باریک و طولانی نیل یک موهبت دیگر بود چرا که راه ارتباطی با دهکده ها را آسان میکرد و کشتی رانان از این طریق به راحتی میان دهکده ها عبور و مرور  میکردند  و محصولات متعددی جابجا میکردند .بافت جامعه از سیستم تک محصولی فاصله گرفت و بازارها با تنوع محصولات شکل گرفت پیشرفت کشاورزی در مصر یک دگرگونی مهم و حساس به وجود آورد و آنهم تشکیل حکومت بود کشت و زرع پیشرفته،  جامعه را پیچیده کرده بود ساخت حوضچه ها ، تقسیم زمین ها ، مدریت محصول اضافه و کاشت مجدد آن ، شیوه داد وستد درست و توزیع خوراک ، نزاع بر سر مالکیت زمین و … نیاز به حکومت را آشکار کرد اغلب  مصری ها به قبیله ای تعلق داشتند که رئیسی داشت و به تدریج فرای دهکده ها شهرهای کوچکی با حاکمیت یک پادشاه شکل گرفت مناطق مقتدرتر به جذب مناطق کوچکتر اقدام کردند تا سرانجام مصر فقط از دو سلطنت تشکیل شد مصر علیا و مصر سفلا و بدین ترتیب مصر با شرایط مساعدی که رود نیل از هر جهت برایش فراهم کرد تمدن کهنی تشکیل داد . تمام این تمدن صرفا به وجود رود نیل و شرایط جغرافیایی آن وابسته بود.